سری به آذربایجان شرقی،سری به عجب شیر

اگر تصمیم دارید که تعطیلات نوروز را به آذربایجان شرقی و تبریز پر سر و صدا سفر کنید، حتما به عجب شیر هم سر بزنید، چرا که این شهرستان یکی از شهرهای تاریخی کشور است که دارای روستاهای بکر و نمونه گردشگری زیادی است. شهرستان عجب ‌شیر در سینه جلگه حاصلخیز، روی رسوبات غنی رودخانه قلعه‌ چای، در دامنه جنوبی ارتفاعات تورجان از پیش کوههای توده سهند واقع شده و دارای آب و هوای نسبتا معتدل است تا حدی که در این روزها گرم تر از سایر نقاط آذربایجان شرقی بوده و پذیرای میهمانان است.از تاریخ بنای این شهرستان اطلاع درستی در دست نیست ولی طبق روایات، عجب ‌شیر و حومه نزدیک آن بقایای شهر گمشده شیز، بزرگترین شهر آذربایجان در عهد اشکانیان و سامانیان است. شهرستان عجب ‌شیر در 90 کیلومتری مرکز آذربایجان شرقی قرار دارد و غرب آن به نمک زار دریاچه ارومیه محدود می شود. منطقه نمونه گردشگری قلعه چای با فاصله 55 کیلومتری از مرکز این شهرستان، غنی از جاذبه های تاریخی و فرهنگی بوده و گور دخمه تاریخی نیگه چی، روستای صخره ای چهار بلوط و دو چشمه آب معدنی از شاخص ترین جاذبه های آن به شمار می رود. این منطقه دارای پنج قلعه تاریخی و ثبت شده مربوط به هزاره اول پیش از میلاد بوده که شامل قلعه ضحاک، کهن دژ، جوان قلعه و قلعه حوری است. داش قلعه سی و یا همان قلعه ضحاک در 25 کیلومتری شهرستان عجب شیر، یکی از مکانهای دیدنی است که در ارتفاع 2300متری از بستر رودخانه «قلعه  چای » در دوران تاریخ کهن ایران زمین پا برجا بوده و آثار زیادی در داخل و پیرامون خود از دوران هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان و عصر تمدن اسلامی به یادگار دارد. این قلعه با بیش از سه هزار سال قدمت بر فراز کوه منفرد با ناگفتنی های بسیار و حکایتهای زیاد، از مکانهای مهم و تاثیرگذار اقوام مانایی و مادها در گذشته بوده است.

تخت سلیمان یا آتشکده آذرگشنسب تکاب در آذربایجان غربی

نام محوطه تاریخی بزرگی، در نزدیکی تکاب و روستای تخت سلیمان (در گذشته نصرت‌آباد) در استان آذربایجان غربی و 45 کیلومتری شمال شرقی این شهر است. تخت سلیمان بزرگترین مرکز آموزشی، مذهبی، اجتماعی و عبادتگاه ایرانیان در قبل از اسلام به شمار می‌رفت اما در سال 624 میلادی و در حمله هراکلیوس، امپراطور رومیان به ایران تخریب شد.

آبا قاخان برادر زاده هلاکو خان که به دین اسلام گرویده بود بر روی ویرانه‌های تخت سلیمان مسجدی بنا کرد که آن نیز بعدها ویران شد و تنها کاشی‌هایی با نقوش و خط برجسته از آن به جا مانده است که در حال حاضر موزه رضا عباسی نگهداری می‌شود.

سری به اردبیل،سری به بقعه شیخ جبرئیل

در نزدیکی اردبیل قریه ای به نام کلخوران است که آرامگاه پدر شیخ صفی الدین اسحاق اردبیلی در آن واقع شده و به لحاظ قدمت تاریخی خود همه ساله گردشگران بسیاری را به حضور می طلبد. مقبره شیخ امین‌الدین جبرییل از جمله بهترین نمونه مقابر گسترده معماری اسلامی ایران محسوب می‌شود که سادگی و موزون بودن اجزا آن و تزیین فوق‌العاده در سطوح داخلی این بنا، آن را در زمره شاهکارهای معماری دوره صفویه قرار داده است.

علاوه بر قبر شیخ جبرئیل در محوطه این مجموعه تاریخی قبر چند تن از شاهزادگان صفوی و همچنین قبر امامزاده حمزه که به روایتی برادر امام موسی کاظم است واقع شده است. مجموعه نفیس بقعه شیخ صفی‌الدین به نام عارف نامدار شیخ صفی‌الدین اسحاق اردبیلی جد سلاطین صفویه، در سال 735 هجری قمری به دست فرزند وی صدرالدین موسی بنا شد.

این مجموعه حاوی ده‌ها اثر بدیع در مضامین مختلف رشته‌های هنری است که از آن جمله می‌توان به عالی‌ترین نوع کاشی کاری معرق و مقرنس و گچ‌بری کتیبه‌های زیبا و نفیس و خط خطاطان بزرگ دوره صفوی (میر عماد، میر قوام الدین، محمد اسماعیل و...) منبتهای ارزنده، نقره کاری، تذهیب و طلاکاری، نقاشی و تنگ بری و غیره اشاره کرد.

گذر از البرز،گذر از کاروانسرای شاه عباسی

کاروانسرای شاه عباسی کرج یکی از یادگارهای دوران صفوی است، مساحت کل بنا 3 هزار متر مربع و مساحت مرکزی آن 900 متر مربع است. در ورودی این بنا از ایوان شمالی باز می شود و دارای دالان هایی گنبدی شکل است، حیاط این مجموعه با سنگ فرش های زیبایی تزیین شده است و در ایام نوروز نمایشگاههای صنایع دستی در این کاروانسرا برگزار می شود.

مسجد شیخ لطف الله نگین اصفهان

در تمامی بناها و یادگارهای تاریخی اصفهان می توان هارمونی رنگ و احساس را در تک تک کاشی ها، آجرها و اجزای ساختمان مشاهده کرد و می توان تبلور هنر دست ایرانیان را در گوشه گوشه بناها به تماشا نشست در چشم اندازی که روح انسان از تماشای آن سیری پذیری نخواهد داشت.مسجد شیخ لطف الله مربوط به عهد صفوی که در ضلع شرقی میدان نقش جهان قرار دارد مزین به کاشی کاری های زیبا و آمیزه‌ای از نقش و اسلیمی است و به زنان دربار اختصاص داشته است.در گذر به اصفهان که شهری پر از بناهای دیدنی است دیدن این مسجد لطف خاص خود را دارد.

تپه‌های تاریخی ایلام در انتظار گردشگران

بخش مهمی از آثار تاریخی استان ایلام شامل تپه های تاریخی می شود که در ایام نوروز در انتظار بازدید گردشگران است. تپه علی کش در هفت کیلومتری غرب بخش موسیان در شهرستان دهلران در استان ایلام قرار دارد که در نتیجه کاوش‌های به عمل آمده در 50 سال اخیر معلوم شد که انسان در 8500 سال قبل یعنی درست در هزاره 8 قبل از میلاد، در آنجا می‌زیسته است.

مقطع تاریخ زندگی انسان در این تپه که در حوالی دهلران قرار دارد بین 8500 تا 10سال تخمین زده‌اند که دیرینه‌ای بسیار با ارزشی است.

تپه علی کش در دهه 60 میلادی کشف شد و داده‌های تاریخی زیادی از دل آن بیرون آمد که در این میان می‌توان به انواع ابزارآلات به ویژه دست سازهای صنعت کشاورزی مانند "داس"، اشاره کرد. درباره تاریخ ساخت "داس" در منطقه باستانی "تپه علی کش" که از آن به عنوان یک ابزار مهم در صنعت کشاورزی استفاده می‌شود و نخستین داس که از دل خاک تپه مذکور بیرون آمد و هم اینک در معرض دید علاقمندان تاریخ کهن ایران گذاشته شده متعلق به 8500 سال است.

قلعه خورموج در بوشهر تاریخی

قلعه خورموج که قسمتى از آن به نام قلعه محمدخان دشتى و قسمت دیگر آن به نام قلعه جلال‌خان معروف بوده در شهر خورموج قرار داد. از این بنا براى سکونت و مقاصد نظامى و دیده‌بانى استفاده مى‏شده است. شاه‌نشین‏‌ها و گوشواره‌‏ها به سبک سلجوقى بنا شده بودند. گچبرى دیوارها و درون اتاق‏ها و تزیینات اصلى قلعه بسیار جالب است و سبک بنا با بناسازى و گچبرى و طاق‌سازى کاخ اردشیر در فیروزآباد فارس همانند است.

گردشگاه های غرب تهران؛ تلفیقی از طبیعت و هنر نیاکان

در جنوب غربی تهران و در فاصله 35 کیلومتری شهر تهران، شهرستان رباط کریم با باغهای زیبای انگور واقع شده که از شمال به شهریار، از جنوب به ری، از شرق به اسلامشهر و از غرب به شهرستان ساوه می رسد. در مجموع در این شهرستان 32 اثر تاریخی شامل کاروانسراها، بقاع متبرکه، امامزادگان، تپه های باستانی، یخدان، آسیاب آبی، قلعه و ... می باشد که همگی مبین سابقه کهن این منطقه است.شهرستان رباط کریم شامل سه شهر رباط کریم، نصیر شهر و شهر جدید پرند و سه دهستان به نامهای منجیل آباد، امامزاده ابوطالب و وهن آباد است.قدمت آثار تاریخی و فرهنگی رباط کریم از هزاره سوم پیش از میلاد تا اواخر دوره قاجاریه و اوایل دوره معاصر است که هر یک از ابعاد مختلف باستان شناسی، تاریخی، معماری و مردم شناسی قابل توجه است. رود شور، رودخانه کرج و رودخانه فصلی سیاب، از زیبایی های طبیعت رباط کریم است که فضای منحصر به فردی را برای گردشگری پدید می آورد.

میهمانی چغاخور در چهارمحال و بختیاری

استان چهارمحال و بختیاری با دارا بودن بیش از 250 جاذبه گردشگری یکی از زیباترین استانهای کشور است که در جنوب غربی کشور بر بلندای زاگرس واقع شده است. ایام نوروز فرصت خوبی است تا از جاذبه ها و مکانهای گردشگری این استان دیدن کرده و از زیبایی های آن لذت برد. تالاب بین‌المللی و زیبای چغاخور بامساحتی حدود دو هزار و 300 هکتار در دامنه ارتفاعات برآفتاب و کلار در نزدیکی شهربلداجی واقع شده است. فضای وسیع و هوای لطیف و چشم اندازهای بدیع همراه با آواز و پرواز پرندگان مهاجر و بومی این تالاب را در ردیف یکی از کانونهای مهم جذب گردشگری در استان قرار داده است.

یک روستای تاریخی در سرزمین باب‌الرضا(ع)

خراسان شمالی در شمال شرق کشور بین دو قطب زیارتی مشهد مقدس و سیاحتی شمال کشور واقع شده؛ استانی که با داشتن نقاط گردشگری و تفریحی چشم نوازی همه ساله گردشگران پرشماری به خود جذب می کند. وستای نمونه گردشگری استاد در 22 کیلومتری جنوب شهر فاروج از نظر تقسیمات کشوری در دهستان شاه جهان در بخش مرکزی فاروج قرار دارد و وسعت آن هم حدود 45 کیلومترمربع است.

در مورد قدمت تاریخی این روستا باید گفت برخی از مورخین معتقدند که آساک که یکی از پایتخت‌های دوره اشکانیان بود همین استاد کنونی بوده و نام‌های قبلی این روستا نیز آساک و استو بوده است.

مسجد جامع روستا که مربوط به دوران تیموری بوده و همزمان با مسجد گوهرشاد مشهد ساخته شده، برج و بارویی که در بالای روستا قرار دارد و به گفته کارشناسان میراث فرهنگی مربوط به معابد قبل اسلام است و نیز آسیاب های سنگی و حمام قدیمی روستا همگی حکایت از تاریخ کهن این منطقه دارند.

علاوه بر تاریخ غنی، روستای استاد طبیعتی دیدنی نیز دارد؛ آب و هوای روستا در زمستانها سرد و در تابستان بسیار مطبوع و ملایم بوده و به دلیل جاری شدن رودخانه از وسط روستا و وجود درختان پرشمار سرو و بید و گردو در دو طرف آن، هوای پاک و مطبوعی در فضای روستا استشمام می شود.

همچنین خانه های روستا نیز آفتابگیر بوده و طوری ساخته شده اند که از نور بیشترین استفاده را ببرند؛ صبحگاهان نوری که از لا به لای شاخه های درختان به ایوان خانه تابیده می شود همراه با آوای پرندگان و صدای نی چوپانی که از دوردست شنیده می شود؛ بی گمان تجربه زیبایی است که در انتظار میهمانان و گردشگران روستای استاد است.

نژاد و تیره اهالی روستا به نژاد آریایی نسبت داده می شود و زبان آنها فارسی است، در این روستا بنایی است که امامزاده خوانده می شود؛ بقعه ای که بنا به گفته کارشناسان با وجود نوع ساختمان و شباهت زیاد به عبادتگاه های مهرپرستان، به نظر می رسد به تدریج به آرامگاه و بعد از اسلام به امام زاده معروف شده است.

خراسان میعادگاه مهمانان تسبیح گوی بهار

همه گان تا همیشه تاریخ، خراسان را با بارگاه رضوی می شناسند و زیارتی بودن مشهد و وجود بارگاه مطهر امام هشتم موجب شده تا سالانه 25 تا 30 میلیون زائر به خراسان رضوی و پایتخت معنوی سفر کنند.

مجموعه حرم مطهر امام رضا (ع) از توسعه آرامگاه امام هشتم شیعیان بدست آمده است. امام هشتم (ع) در سال 203 هجری به شهادت رسیدند. این منطقه سناباد نام داشت که در قرن دهم مشهد نام گرفت و مقدس ترین مکان مذهبی در ایران شد. اگرچه قدیمی ترین بنا حاوی کتیبه ایست که تاریخ قرن 15 هجری را نشان می دهد، اما منابع تاریخی، ساخت این بنا را به قبل از دوره سلجوقی نسبت می دهند.

اهمیت و زیبندگی شهر مشهد ارتباط مهم و مستقیمی با حرم مطهر رضوی دارد. با توجه به این نکته که این بنای معنوی و والا جزء پرارزش ترین بناهای شهر مشهد است شایسته ترین و باعظمت ترین هنر های اسلامی را در این مجموعه زیارتی می توان دید.

حرم رضوی مشهد از 4 ایوان بلند با نام‌های عباسی، طلا، شرقی، نقارخانه و ایوان غربی تشکیل شده است و شامل 5 صحن انقلاب، آزادی، امام خمینی، جمهوری اسلامی و قدس است.

حرم رضوی مشهد از بیست و چهار رواق تشکیل شده که از بین آنها می توانیم به رواق های دارالحفاظ، دارالسعاده، دارالسرور، دارالذکر و دارالعزه است.حرم رضوی مشهد با هنر های معماری، کاشی کاری، آینه کاری، مقرنس و گچبری دوره های مختلف اسلامی ساخته شده که جزء بهترین و بزرگترین بناهای اسلامی در جهان اسلام محسوب می شود.

از دیگر زیبایی های حرم رضوی مشهد می توان به مقرنس های آن که با آینه مزین شده و 3 محراب که در قرن 7 ه.ق ساخته شده و ضریح طلا که با آیات قرآن و اشعار فارسی تزیین شده است اشاره کرد.

آیات قرآن کریم و حدیث ها جلوه زیبا و ممتازی به حرم رضوی مشهد داده است. این آیات و احادیث بر روی کاشی های واقعه شده که در زمان سلجوقیان بر حرم رضوی مشهد نصب شده است.

ملاقات با تاریخ بر بلندای "فورگ" درخراسان جنوبی

استان خراسان جنوبی به دلیل برخورداری از جذابیت‌های فرهنگی، تاریخی و طبیعت منحصر به فرد در سطح کشور در بخش گردشگری حرف‌های زیادی برای گفتن دارد و اکثر نقاط استان را مناطق بسیار دیدنی تشکیل می ‌دهد که چشم هر بینند‌ه ‌‌ای را خیره و گردشگران مشتاق و نکته سنج را به تحسین وا می ‌دارد. و قلعه های بسیاری در این استان منتظر گردشگران است اما در میان قلعه های تاریخی خراسان جنوبی ، قلعه فورگ نه تنها یکی از زیبا ترین قلاع منطقه به شمار می رود ، بلکه در نوع خود از لحاظ جایگاه قرار گیری و ساختار معماری ، یکی از منحصربفردترین قلعه های تاریخی ایران است.